ساختار :
سقف های کاذب مشبک، از شبکه سازه های سپری(T شکل) و تایل های سقفی تشکیل می شوند. شبکه مذکور به وسیله آویزهای قابل تنظیم، به سقف اصلی متصل گردیده و تایل ها به صورت وزنی درون این شبکه قرار می گیرند. فضای خالی پشت سقف کاذب، امکان استفاده از لایه عایق را فراهم نموده و بدین ترتیب می توان به مشخصات عملکردی نظیر جذب صوت بالا دست یافت. ویژگی های مثبت فراوان این نوع سقف کاذب باعث گسترش استفاده از آن در فضاهای اداری، تجاری، درمانی و آموزشی شده است. این نوع سقف را می توان به تنهایی یا در ترکیب با سقف کاذب یکپارچه اجرا نمود.
معرفی
تشریح مزایا
نصب سریع و آسان : اجرای سریع و آسان زیرسازی، قرار دادن تایل ها به صورت وزنی (بدون نیاز به اجرای پیچ) و عدم نیاز به درزگیری و رنگ آمیزی، عوامل مهم در سرعت بالای اجرای این ساختار بوده به طوری که باحداقل نیروی انسانی می توان در کمترین زمان ممکن سطوح وسیعی را پوشش داد. سرعت اجرایی بالا در کاهش هزینه های زمان و بازگشت سریع سرمایه بسیار موثر است.
حذف عملیات رنگ آمیزی: در صورت استفاده از تایل های پیش رنگ شده و یا تایل های روکش دار، عملیات رنگ آمیزی به طور کامل حذف شده و بدین ترتیب زمان اجرای کار کاهش می یابد.
دسترسی آسان به فضای تاسیساتی: با توجه به این که تایل های سقفی تنها به واسطه وزن خود در درون شبکه معلق قراردارند، امکان دسترسی سریع و آسان به فضای تاسیساتی پشت سقف کاذب با برداشت تایل ها میسر می گردد. این ویژگی، تعمیر و نگهداری تاسیسات را در مرحله بهره برداری از ساختمان بسیار آسان می سازد.
تعمیر و نگهداری آسان : در صورت آسیب دیدگی تایل ها، نیازی به انجام عملیات تعمیری یا ترمیمی نبوده و صرفاً بابرداشت و جایگزینی تایل ها، آسیب دیدگی برطرف می شود.
تنظیم شرایط آکوستیکی فضا: یکی از کاربردهای متداول این نوع سقف، تنظیم شرایط آکوستیکی فضا از طریق جذب صوت است. در این حالت از تایل های آکوستیک (جاذب صوت) استفاده می شود.
اجزای ساختار :
تایل های سقفی: تایل های سقفی دارای ابعاد ۶۰×۶۰ سانتیمتر بوده و به لحاظ جنس در دو نوع گچی و معدنی، به ترتیب تولید و به بازار عرضه می گردند.
تایل های معدنی به صورت پیش رنگ و تایل های گچی به صورت پیش رنگ، روکش دار یا بدون روکش تولید
می شوند. روکش تایل های گچی از جنس پی وی سی ( برروی تایل ) و یا آلومینیوم (برپشت تایل) می باشد.
تایل های با روکش پی وی سی و تایل های پیش رنگ شده نیازی به رنگ آمیزی نداشته و بدین ترتیب سرعت کار بالا می رود. در مکان هایی که احتمال تعرق و ریزش آب بر پشت تایل وجود دارد(مانند محل عبور لوله های تاسیساتی و مناطق شرجی نظیر شمال یا جنوب کشور)، تایل ها با روکش آلومینیوم استفاده می شوند. تایل های بدون روکش، دارای قابلیت رنگ آمیزی بوده و می توان بنا به هر سلیقه ای آن ها را رنگ نمود.
از نظر خواص صوتی، تایل های سقفی در دونوع ساده (فاقد خواص صوتی) و آکوستیک (جاذب صوت) تولید می شوند. تایل های آکوستیک غالباً در ساختمان هایی نظیر سینما ها، آمفی تئاترها، بانک ها، فروشگاه های بزرگ و دفاتر کار مورد استفاده قرار می گیرند. تایل های آکوستیک در رده های جذب صوت مختلف و برای مصارف گوناگون تولید می شوند.
آویز
برای این ساختار آویزهای مختلفی وجود دارد که معمول ترین آن ها آویز با مفتول گالوانیزه (به قطر ۴ میلیمتر)و فنر دو تایی (جهت تنظیم ارتفاع) می باشد.
نبشی تراز
این سازه در فصل مشترک دیوار و سقف، به دیوار متصل شده و تراز سقف را مشخص می کند. همچنین این سازه می تواند نقش باربری داشته باشد و به عنوان اولین تکیه گاه در حاشیه سقف عمل نماید. نبشی تراز در دو نوع ساده و دارای خط سایه ارائه می شود ( نوع خط سایه دار، یک شیار تزئینی در محل اتصال به دیوار ایجاد می کند).
سازه های سپری
سازه های این سیستم به صورت سپری (Tشکل) بوده و در سه طول استاندارد ۳۶۰۰، ۱۲۰۰، ۶۰۰ میلیمتر تولید می شوند. ویژگی های شاخص این سازها شامل موارد زیر است :
– وجود زبانه های اتصال کشویی (کلیک) در ابتدا و انتهای سازه، که اجرای زیرسازی را سریع و آسان می نماید.
– وجود شیارهای قائم در فواصل منظم بر روی جان سازه، که محل اتصال سازه ها را مشخص و حفظ ابعاد مدولار را تنظیم می نماید.
– وجود سوراخ های مخصوص آویزگیری در فواصل منظم بر لبه جان سازه ، که محل اتصال آویزها را مشخص و اندازه گیری را آسان می نماید.
– سطح زیرین بال، که نمای سازه است، با یک لایه ورق پیش رنگ شده روکش گردیده است.
سازه T3600: این سازه، جزء اصلی زیر سازی را تشکیل داده و وظیفه انتقال بار سقف کاذب را به آویز و در نتیجه سقف اصلی به عهده دارد.
سازه T1200: این سازه های T3600را به یکدیگر متصل می کند.
سازه T600: این فرعی، سازه های T1200 را به یکدیگر متصل می کند.
گیره تایل
از این قطعه جهت ثابت نگه داشتن تایل ها در داخل شبکه استفاده می شود. با استفاده از این گیره، تایل ها در مواقع تکان های شدید زلزله و یا زمانی که در معرض وزش و کوران بادهای شدید قرار می گیرند (به ویژه تایل های سبک)، در جای خود ثابت می مانند. گیره های تایل در انواع مختلف و با توجه به نوع سازه و ضخامت تایل تولید می شوند.
سازه درز انقطاع
در صورت نیاز به اجرای درز انقطاع در سقف مشبک، از سازه درز انقطاع مخصوص استفاده می شود.
روش اجرا
اجرای نبشی تراز
به وسیله ریسمان رنگ پاش، خط تراز سقف کاذب برروی دیوار پیرامونی مشخص می شود. نبشی تراز در محل خود به وسیله عامل اتصال مناسب و در فواصل معین به دیوار زمینه متصل می گردد. توجه شود که سازه تراز به دو صورت قابل اجرا است، باربر و غیر باربر.
نکات فنی :
– فاصله اولین عامل اتصال از انتهای نبشی تراز نباید از ۱۰ سانتیمتر بیشتر باشد.
– در لبه های باربر، نشیمن گاه سازه های سپری بر روی بال سازه تراز باید حداقل ۲۰ میلی متر باشد.
– حداکثر کنسول در سازه سپری۱۰ سانتیمتر است. بنابراین در صورت اجرای لبه غیر باربر، اولین آویز باید در فاصله حداکثر ۱۰ سانتی متر از دیوار اجرا شود.
– برای اتصال نبشی تراز به دیوار خشک می توان از پیچ TN یا FN استفاده نمود (پیچ ها به استادها متصل می گردند). در صورتی که زیرسازی در محل اتصال وجود نداشته باشد، می توان قبل از پنل گذاری، یک نوار تسمه فولادی گالوانیزه به عرض ۱۰۰ و ضخامت ۶/۰ میلیمتر را به صورت سراسری در تراز مورد نظر به وسیله پانچ یا پرچ بر روی استاد ها اجرا نمود تا زیر سازی در تمام نقاط در تراز سقف ایجاد گردد.
– در صورت بنایی بودن دیوار پیرامونی، نبشی تراز پس از نازک کاری و بر روی پوشش نهایی گچ دیوار اجرا می شود.
– در گوشه ها، نبشی تراز باید به دقت فارسی بر شده یا از قطعه زاویه داخلی یا خارجی استفاده شود.
– در صورتی که سطح دیوار کاشی کاری شده باشد، استفاده از نبشی با خط سایه توصیه می گردد.
اجرای آویزها
به وسیله ریسمان رنگ پاش، محل اجرای آویز بر روی سقف اصلی مشخص می شود. با استفاده از عامل اتصال مناسب، آویزها در فواصل حداکثر ۱۲۰ سانتی متر به سقف اصلی متصل می شوند. برای این منظور و بسته به نوع و شرایط سقف اصلی، می توان از مهار چکشی (برای سقف های بتنی) و یا مهارهای ویژه اعضای تو خالی (برای بلوک های سقفی سفالی یا سیمانی در سقف های تیرچه بلوک) استفاده نمود.
نکات فنی :
قبل از اجرای هرگونه آویز، باید وضعیت سقف اصلی از نظر استحکام بررسی شود (به ویژه در سقف های تیرچه بلوک و سقف های بتنی). همچنین برای انتخاب نوع عامل اتصال، باید از مناسب بودن آن برای سقف اصلی اطمینان حاصل نمود.
در لبه های باربر و غیر باربر، فاصله مجاز اولین آویز از دیوار به ترتیب حداکثر ۴۰ و ۱۰ سانتیمتر می باشد.توضیح این که در صورت استفاده از لبه غیر باربر، اجرای آویز در فاصله حداکثر ۱۰ سانتیمتری از دیوار در کلیه سازه های اصلی و فرعی منتهی به نبشی تراز الزامی است. در این حالت، با توجه به این که سازه های فرعی فاقد سوراخ برای آویزگیری می باشند، باید درمحل کارگاه سوارخ هایی بر روی آن ها ایجاد نمود.
برای آویزگیری با ارتفاع کمتر از ۲۰ سانتیمتر، استفاده از مفتول گالوانیزه با قطر حداقل ۲ میلیمتر- مشروط بر این که فاصله آویزها از یکدیگر به ۶۰ سانتیمتر کاهش یابد- بلامانع است. در صورت آویزگیری با ارتفاع بیش از ۲۰ سانتیمتر، ممکن است در زمان بهره برداری، مفتول فوق الذکر دچار تغییر شکل (کرنش طولی) شده و سقف کاذب از رگلاژ خارج شود.
نکته مهم: آویزگیری از عناصر تاسیساتی موجود در فضای پشت سقف کاذب تحت هیچ شرایطی مجاز نبوده و آویزها صرفاً باید به سقف اصلی (سازه ای) متصل شوند. عدم رعایت اصول اخیر می تواند موجب ناپایداری سقف کاذب شود.
اجرای سازه های اصلی T3600
در لبه جان این سازه، سوراخ هایی به فواصل معین جهت اتصال به آویز تعبیه شده است. در انتهای آویز یک خم (قلاب) وجود دارد که با عبور این خم از سوراخ های موجود، اتصال میان آویز و سازه برقرار می شود. سازه های T3600 در فواصل ۱۲۰ سانتیمتر به موازات یکدیگر اجرا می شوند.
نکات فنی:
فاصله اولین سازه T3600 از دیوار، حداکثر ۶۰ سانتیمتر می باشد.
برای اتصال طولی سازه ها، در ابتدا و انتهای هر سازه یک زبانه اتصال کشویی (کلیک) وجود دارد که با فرو رفتن ربانه های مذکور در یکدیگر، سازه در گیر و اتصال طولی میان آن ها برقرار می گردد.
اجرای آویز اضافه در محل اتصال دو سازه اصلی ضروری است.
اجرای سازه های فرعی T1200
پس از اجرای سازه های اصلی T3600، این سازه ها توسط سازه های فرعی T1200 (که عمود بر سازه های اصلی اجرا می شوند) به یکدیگر متصل می گردند. برای این منظور، شیارهای قائمی به فواصل معین بر روی جان سازه اصلی تعبیه شده که سازه های T1200 در فواصل ۶۰ سانتی متر به موازات یکدیگر و از طریق شیارهای موجود، به شیارهای موجود، به سازه های T3600 متصل می شوند.
اجرای سازه های فرعی T600
سازه های فرعی T1200، این سازه های فرعی T600(که موازی سازه های اصلی اجرا می شوند) به یکدیگر متصل می گردند. برای این منظور، شیارهای قائمی به فواصل معین بر روی جان سازه T1200 تعبیه شده که سازه های T600 از طریق شیارهای موجود، به سازه های T1200 متصل و آن ها را به دو نیم تقسیم می کنند. بدین ترتیب چشمه هایی به ابعاد ۶۰×۶۰ سانتیمتر حاصل شده که تایل ها در درون آن ها قرار می گیرند.
نکته فنی: در حالتی که سازه سپری ادامه پیدا نمی کند، زبانه اتصال انتهایی سازه، در شیار سازه مقابل قرارگرفته و خم می شود. با خم کردن این زبانه، سازه در جای خود ثابت می ماند.
اجرای اجزای بادبندی: برای سقف های کاذب با سطوح گسترده، اجرای عناصر بادبندی جهت مهار حرکات جانبی (برای مساحت حداکثر هر ۲۵ متر مربع) توصیه می گردد. برای این منظور، می توان از مفتول با قطر مناسب استفاده نمود.
اجرای درز انقطاع: در سقف های پیوسته با وسعت زیاد، باید درز انقطاع ایجاد نمود. به طور معمول برای فواصل حداکثر هر ۱۵ متر در هر یک از امتداد های طولی و یا عرضی سقف های پیوسته، درز انقطاع در نظر گرفته می شود(نظیر محل تقاطع دو راهرو و یا فصل مشترک یک سقف باریک با یک سقف وسیع)، باید درز انقطاع ایجاد نمود. به طور کلی درزهای انقطاع (که درز کنترل نیز نامیده می شود) برای ایجاد هماهنگی میان ساختار سقف کاذب و جابجایی های سازه اصلی بنا درنظر گرفته می شوند. برای اجرای این گونه درزها در سقف مشبک، از سازه درز انقطاع مخصوص استفاده می شود.
تنظیم ارتفاع سقف (رگلاژ)
آویز سقف مشبک دارای فنر تنظیم ارتفاع می باشد. با فشردن بال های فنر مذکور به سمت یکدیگر، مفتول آویز آزاد شده و می توان ارتفاع آویز را به راحتی تنظیم نمود. رگلاژ نهایی سقف کاذب پس از تایل گذاری به صورت شطرنجی انجام می شود.
نصب لایه عایق
تایل های گچی آکوستیک دارای سوراخ بوده و از طریق هدایت امواج صوتی به فضای پشت سقف، انرژی صوتی را کاهش می دهند. در صورت استفاده از لایه پشم معدنی در پشت تایل ها، جذب صوت در تایل های گچی آکوستیک به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
تذکر: در صورت اجرای لایه عایق، باید وزن آن را در تعیین نوع زیر سازی در نظر گرفت. حداکثر وزن مجاز لایه عایق، ۵ کیلوگرم بر متر مربع است.
تایل گذاری
پس از اجرای زیرسازی فلزی، تایل های مورد نظر در درون شبکه ها قرارداده می شوند (در صورت نیاز می توان از گیره های مخصوص نگه دارنده تایل استفاده نمود). برای حفظ تمیزی تایل ها، توصیه می شود که در هنگام برش کاری و نصب از دستکش کار تمیز استفاده شود.
سایر نکات اجرایی
– به واسطه مدولار بودن این نوع سقف کاذب، آرایش تایل ها درای اهمیت ویژه ای است. ایجاد اندازه های برابر در حاشیه های سقف، در زیبایی کار تمام شده اهمیت ویژه ای دارد؛ لذا در زمان تقسیم فضای سقف، توصیه می شود که اندازه گذاری ها از وسط فضای مورد نظر انجام می شود.
برای رفع مشکلات هندسی حاشیه سقف و دیوار کاذب، می توان در پیرامون کار از سقف کاذب یکپارچه (به صورت باکس) و در وسط کار از سقف کاذب مشبک استفاده نمود. در این حالت، با اندازه گیری مناسب می توان سقف مشبک را بدون نیاز به برش کاری و با حفظ ابعاد مدول اجرا نمود.
– در اجرای سقف کاذب مشبک، مکان یابی روشنایی ها، ادوات اطفای حریق و دریچه های تهویه در محل مناسب باید پیش بینی شود.
